Foto van Varen (Pteropsida): Ron Goosselink.
Historie
De varens vormen zeer oude plantengroepen, waarvan fossielen bekend zijn uit het midden van het Devoon (1). In het Carboon (2) was de groep zeer talrijk en vormenrijk. Hoewel de meeste van deze soorten in het Perm (3) zijn uitgestorven, is de groep altijd nadrukkelijk aanwezig geweest.
(1) Het Devoon (416 tot 359 miljoen jaar geleden) was een periode met een relatief warm klimaat en hoog zeeniveau.
(2) Tijdens het Carboon (359 tot 299 miljoen jaar geleden) kwam een einde aan de vorming van het supercontinent Pangea, het naar elkaar toe bewegen van de continenten was overigens al veel eerder begonnen. Het zeeniveau was relatief hoog en grote delen van het tegenwoordige Europa waren bedekt met moerassen.
(3) Perm (299 tot 251 miljoen jaar geleden): omdat alle landmassa geconcentreerd was in het supercontinent Pangea werd het klimaat wereldwijd droger.
Leven en voortplanting
Varens zijn landplanten met vaatbundels; een transportsysteem voor water. Ze hebben wortels, die het water uit de grond of uit het water halen, of ze ontbreken. De meeste soorten hebben een wortelstok, een kruipend stuk stengel onder de grond. Er komen ook boomvarens voor die met de stengels een schijnstam vormen, zodat een 'boomachtig' uiterlijk ontstaat.
De varens hebben bladen die ontspringen uit de wortelstok. Deze zijn niet zonder meer vergelijkbaar met de bladen van de zaadplanten. Veel soorten varens hebben naast vruchtbare bladen, waarop zich de sporangiën bevinden, ook onvruchtbare bladen zonder sporen, bijvoorbeeld dubbelloof. Bij veel andere soorten is er geen onderscheid tussen fertiele en steriele bladen, bijvoorbeeld bij de niervaren.
Net zoals mossen en wolfsklauwen vermenigvuldigen de varens zich door middel van sporen en vormen ze geen zaden.
Leefgebied
Varens en varenachtigen komen over de hele wereld voor. Er zijn duizenden verschillende soorten. In het bijzonder zijn ze overvloedig aanwezig in regenwouden (tropisch of gematigd), omdat hier een van de belangrijkste vereisten voor de leefomgeving van de varen – vocht – is gegarandeerd.
Tekst: Ariane Kamerman.
Bron: Wikipedia.
|
